Kronik barsak bozuklukları
Tümörler dışlandıktan sonra, kronik barsak bozukluklarının her bir semptomu için, beslen menin düzenlenmesi, ilaç tedavisi ve bol sıvı alımınm sağlanması dahil olmak üzere, özgül tedavi gerekir.
İnflamatuvar barsak hastalığı
Kronik inflamatuvar barsak hastalıkları ülse ratif kolit ve Crohn hastalığını kapsar. Etkili tedavi için ilaç tedavisi ve beslenmenin düzen lenmesi; ağır ya da kronik aktif hastalıkta ise cerrahi girişim gerekir.
Aminosalisilatlar (balsalazid, mesalazin, olsalazin ve sülfasalazin), kortikosteroidler (hidrokortizon, beklometazon, budesonid ve prednizolon) ve bağışıklık yanıtını değiştiren ilaçlar tedavide kullanılır.
AKUT ÜLSERATİF KOLİT VE CROHN
HASTALIĞINDA TEDAVİ. Rektumu (prok tit) ya da rektosigmoid bölgeyi (distal kolit) etkileyen hafif-orta şiddette hastalığın baş langıç tedavisinde lokal kortikosteroid ya da aminosalisilat uygulaması yapılır; alternatif olarak lokal kortikosteroid kulla nılabilir ama daha az etkilidir. Tek başına lokal anıinosalitilata yanıt vermeyen proktitisde lo kal kortikosteroidle kombine tedavi verilebilir. Köpük biçimindeki preparatlar ve süpozituvar lar özellikle sıvı lavmanları (enemaları) tutmakta güçlük çeken hastalarda yararlıdır.
Yaygın inflamatuvar barsak hastalığında ya da lokal tedaviye yanıt vermeyen hastalarda oral tedavi gerekir. Proksimal kalınbarsağı etldleyen hafif hastalık yalmz oral aminosali silatlarla tedavi edilebilir; proktit veya distal kolitte lokal ve oral aminosalisilat birlikte kul lanılabilir. Dirençli ya da orta şiddetteki hasta lıkta genellikle ek olarak prednizolon (bölüm 1.5.1) gibi bir oral kortikosteroidin 4-8 hafta boyunca kullanılması gerekir. İleumu ve çıkan kolonu tutan Crohn hastalığı için modifiye sa lımlı budesonid kullanımı onay almıştır; bu ilaç oral prednizolondan daha az sistemik yan etkiye yol açar, ancak az etkili olabilir. Hafif orta şiddetteki hastalığın tedavisinde mesala zine ek olarak ağızdan beldometazon diprop yonat kullanılması ruhsat almıştır, ancak diğer kortikosteroidler kadar etkili olup olmadığı bilinmemektedir.
Şiddetli inflamatuvar barsak hastalığında ya da oral kortikosteroidlere yanıt vermeyen hastaların yatırılması ve intravenöz kortikos teroidlerle (hidrokortizon ve metilprednizolon gibi, bölüm 6.3.2) tedavi edilmesi gerekir; bu nun dışında intravenöz sıvı ve elektrolit replas manı, hatta parenteral besleme gerekebilir. Bu önlemlerle yeterli yanıt alınamayan hastalarda uzman gözetimi gerekir. İntravenöz steroidlere yanıt vermeyen ülseratif kolitli hastalar kısa bir siklosporin küründen yarar görebilir. Tedaviye yanıt vermeyen ya da kronik aktif Crohn hastalığı olan hastalarda da azatioprin , merkaptopürin (bölüm 1.5.3) ya da haftada bir metotreksat yarar sağlayabilir; bu ilaçların etkisi daha yavaş başlar.
İnfliksimab
Şiddetli aktif Crohn hastalığının ve kortikosteroidle ya da konvansiyonel bağışıklık baskılayıcı ilaçla te daviye yeterli yanıt vermeyen veya onları tole re edemeyen hastalardaki şiddetli aktif ülseratif kolitin tedavisi için onaylanmıştır.
Crohn Hastalığında infliksimab ve adalimumab kullanılması için NiCE kılavuzu (Mayıs 2010)
|
İnfliximab ve adalimumab, konvansiyonel te daviye (kortikosteroidler ve bağışıklık sistemini etkileyen diğer ilaçlar) yanıt vermeyen şiddetli Crohn hastalığında ya da intolerans veya kont rendikasyonlar nedeniyle konvansiyonel tedavi uygulanamadığında önerilir; infliksimab ayrıca benzer şekilde 6 yaşın üzerindeki çocuklarda kullanılabilir. 18 yaşının üzerindeki erişkinlerde, konvansiyonel tedaviye (antibakteryel ilaçlar, drenaj, ve bağışıklık sistemiini etkileyen diğer ilaçlar dahil) yanıt vermeyen fistülleşen Crohn hastalığında ya da intolerans veya kontrendikas yonlar nedeniyle konvansiyonel tedavi uygula namadığında kullanılabilir. |
|
İnfliximab ve adalimumab 12 ay süresince ya da tedavi başarısızlığı gözlenene dek (hangisi daha kısa sürese olursa) sürdürülmelidir.Tedavinin 12 aydan fazla sürdürülmesi ancak aktif hastalığın devam ettiği kanıtı varsa söz konusu olmalıdır bu durumlarda tedavi en az yılda bir gözden geçirilmelidir. Tedavi sonlandırıldıktan sonra üstleme gözlenirse, infliximab ve adalimumab tedavisine yenide başlanabilir. |
NiCE kılavuzu
|
Ülseratif kolitin subakut manifestasyonları için infliksimab (Nisan 2008): İnfliksimab, ayaktan tedavisi mümkün olan orta ve ağır şiddette aktif ülseratif kolitin subakut manifestasyonlarının tedavisi için tavsiye EDiLMEZ. |
|
Ülseratif kolitin akut alevlenmeleri için infliksi mab (Aralık 2008): lnfliksimab, ağır ülseratif kolltin akut alevlen meleri için siklosporin tedavisinin kontrendike olduğu ya da uygun olmadığı durumlarda kul lanılabilir |
Adalimumab
Kortikosteroid le ya da konvansiyonel bağışıklık baskılayıcı ilaçla tedaviye yeterli yanıt vermeyen veya onları tolere edemeyen hastalardaki şiddetli Crohn hastalığının tedavisi çin onaylanmıştır. Remisyonu sağlamak için adalimumab korti kosteroidle birlikte kullanılmalıdır, fakat kortikosteroid kullanımılması uygun değilse ya da tolere edilemiyorsa tek başına kullanılabilir. Adalimumab ayrıca infliksimab kullanırken üsteleme görülen ya da aşırı duyarlılık reaksi yonları nedeniyle infliksimabi tolere edemeyen Crohn hastalarında kullanılabilir.
AKUT ÜLSERATİF KOLİT VE CROHN HASTALIĞINDA REMİSYONUN SÜRDÜRÜLMESİ
Sigara bırakımı Crohn hastalığının üsteleme riskini azaltır, bu nedenle teşvik edilmelidir. Ülseratif kolitle re misyonun sürdürülmesinde aminosalisilatlar büyük değer taşır. Bu ilaçlar Crohn hastalığın daki remisyonu sürdürmekte daha az etkilidir; ileal hastalığın üzün dönemli tedavisi için oral mesalazin foımülasyonu ruhsatlanmıştır. Kortikosteroidler, yan etkilerinden ötürü idame tedavisi için uygun değildir. Dirençli ya da sık üsteleyen vakalarda yakın gözetim altında uygulanan azatioprin ya da merkaptopürin , yararlı olabilir. Azatioprin veya merkaptopürin kullanılamı yorsa metotreksat (bölüm 1.5.3) denenebilir [onaysız endikasyon]. Başlangıçta infliksimaba yanıt veren ülseratif kolit ve Crohn hastaların da infliksimab ile idame tedavisi düşünülme lidir; sabit-aralıklı doz uygulaması aralıklarla (intermitant) uygulamaya göre üstündür. Ada limumab Crohn hastalığında idame tedavisi için onaylanmıştır.
FİSTÜLLEŞEN CROHN HASTALIĞI
Basit semptomatik perianal fistüllerin tedavisi ge rekmeyebilir. Metronidazol veya siprofloksasin fistülleşen Crohn hastalığında semptomları azaltabilir fa kat tam iyileşme nadiren görülür.
Metronidazol, ağız yoluyla bölünmüş dozlar halinde, günde 10-20 mg/kg dozunda (rutin doz günde 3 kez 400-500 mg) kullanılır; periferik nöropati yapmasıyla ilgili kaygılar nedeniyle genellikle 1 ay süre ile verilir ve te davi süresi 3 ayı geçmemelidir. Siprofloksasin ağız yoluyla günde iki kez 500 mg dozunda verilir. Diğer antibakteryel ilaçlar özellikle endike olduğu durumlarda (ör., fistüllere bağlı sepsis ve perianal hastalık) ve ince barsaktaki bakteri çoğalmasını engellemek için kullanılır. Fistüllerin tedavisinde cerrahi arama ve lokal boşaltma da gerekebilir.
Fistülleşen Crohn hastalığında ikincil teda vi olarak azatioprin veya merkaptopürin kullanılır ve bunlara idamede devam edilebilir. İnfliksimab, konvansiyonel tedavilere direçlıi olan fistülleşen Crohn hastalığında kullanılır; sabit-aralıklı doz uygulaması aralıklarla (intermitant) uygulamaya göre üstündür. Başlangıçta infliksimaba yanıt veren Crohn hastalarında infliksinıab ile idame tedavisi düşünülmelidir. İnfliksimabı tolere edemeyen hastalarda adalimumab kullanılabilir.
İNFLAMATUVAR KOLON HASTALIĞINDA YARDIMCI TEDAVİ
Beslenmeye gereken önem verilmelidir; duruma göre yüksek lifli ya da düşük rezidülü diyetler verilmelidir. Aktif ülseratif kolitte paralitik ileus ve megakolona yol açmalarından ötürü, kodein ve loperamid gibi motilite azaltıcı ilaçlar ve antispazmodikter kullanılmamalıdır; enflamasyonun tedavisi daha mantıklıdır. Proktitte laksatif gerekebilir. Safra tuzu emiliminin olmamasından kaynaklanan ishallerde (örn. terminal ileum hastalığı ya da barsak rezeksiyonu) safra tuzlarını bağlayan kolestiramin) yararlı olabilir.