Bu ilaçlar arasında antimuskarinik bileşikler ve barsak düz kaslarını gevşettiğine inanılan ilaçlar bulunmaktadır. Antimuskarinik ve diğer anti-spazmodik ilaçların düz kaslan gevşetici özellikleri, iritabl kolon sendromu ve diverlikül hastalığında yararlı olabilir.
Dopamin reseptör antagonistleri olan metoklopramid ve domperidon ( mide ve barsaktan geçişi uyarır (hızlandırır).
Antimuskarinikler
Antimuskarinikler (eskiden "antikolinerjikler” olarak adlandırılırdı), barsak motilitesini azaltır. İritabl kolon sendromuyla divertikiil hastalığında kullanılır. Bununla beraber, değerleri kesinleşmemiştir ve yamt kişiden kişiye değişir. Antimuskarinik ilaçların diğer endikasyonlan arasında aritmiler astım ve hava yolu hastalıkları, araç tutması, parkinsonizm , idrar inkontinansı, midriyazis ve siklopleji, premedikasyon ve antidot olarak kullanıldığı organofosfor zehirlenmeleri bulunur.
(Gastrointestinal düz kas spazmında kullanılan antimuskarinikler arasında tersiyer aminler olan atropin sülfat ve disikloverin hidroklorür ile kuvaterner amonyum bileşikleri olan propnntelin bromür ve hiyosin bütilhromürdür. Kuvaterner amonyum bileşikleri lipidlerde atropinden daha az çözünür olduğundan, kan-beyin bariyerini geçme olasılıkları daha düşüktür; gastrointestinal yoldan emilimleri de daha azdır.
Disikloverin hidroklorür atropine göre çok daha az belirgin antimuskarinik etkiye sahiptir ve düz kaslar üzerinde bazı doğrudan etkiler de gösterebilir. Hyosin bütilbromiir gastrointestinal antispazmodik olarak tavsiye edilmekle birlikte emilimi iyi değildir; endoskopi ve radyolojide enjeksiyon yoluyla kullanımı yararlıdır. Atropin benzeri yan etkileri klinik yararlarına ağır basan atropin ve belladon alkaloidierinin ülser tedavisinde modası geçmiştir.
DİKKATLİ OLUNMASI GEREKEN DURUMLAR
Antimuskarinikler, Down sendromunda, çocuklarda ve yaşlılarda dikkatli kullanılmalıdır; ayrıca, gastroözofageal reflü hastalığı, ishal, ülseratifkolit, akut miyokard enfarktüsü, hipertansiyon, taşikardi olan durumlar (hipertiroidi, kalp yetersizliği, kalp cerrahisi dahil), pireksi ve açı-kapanması glokomu gelişebilecek kişilerde de dikkatli kullanılmalıdır. Etkileşimleri: Ek I (antimuskarinikler).
KONTRENDİKASYONLAR
Antimuskarinikler, miyastenia gravis (ancak antikolinesterazların muskarinik yan etkilerini azaltmak için kullanılabilir, paralitik ileus, pilor stenozu ve prostat büyümesinde kontrendikedir.
YAN ETKİLERİ
Antimuskariniklerin yan etkileri arasında kabızlık, geçici bradikardi (ardından taşikardi, çarpıntı ve aritmiler), bronş salgısında azalma, acil İdrara çıkma gereksinimi ve idrar retansiyonu, akomodasyon kaybıyla birlikte pupil dilatasyonu, fotofobi, ağız kuruluğu, yüzde kızarma ve deri kuruluğu yer alır. Arada sırada oluşan yan etkiler ise konfiizyon (özellikle yaşlılarda), bulantı, kusma ve sersemliktir; çok nadiren açı kapanması glokomu görülebilir.
ATROPİN SÜLFAT
Endikasyonlar. düz kas spazmı olan gastrointestinal bozuklukların semptomatik tedavisi; midriyazis ve siklopleji, premedikasyon
Dikkatli olunması gereken durumlar: bkz. yukardaki bilgiler
Kontrendikasyonlar: 1'4: yukarıdaki bilgiler
Gebelik zararlı etkisi bilinmemektedir; üretici dikkatli olunmasını önermektedir.
Emzirme süte az geçer üretici dikkatli olunmasını önermektedir.
Yan etkiler: bkz. yukarıdaki bilgiler
Doz: Geceleri 0.6-1.2 mg
Ampul. 0.25 mg. 0.50 mg ve 1 mg atropin sülfat/ml, 1ml'lik 10 ve 100 ampul/kutu
Lomotil@ (Ali Raif)
Tablet, 1 tablet 0,025 mg atropin sülfat ve 2,5 mg difenoksilat hidrokloriir içerir, 20 table/kutu
Oral solüsyon, 5cc (l çay kaşığı) 0,025 mg atropin sülfat ve 2,5 mg difenoksilat hidroklorür içerir, 60ml şişe/kutu
HİYOSİN BÜTİLBROMÜR
Endikasyonlar: düz kas spazmı olan gastrointestinal ya da ürogenital bozukluklarda semptomatik tedavi; barsak koliği ve aşırı solunum yolu sekresyonları
Dikkatli olunması gereken durumlar: bkz. yukarıdaki bilgiler
Kontrendikasyonlar: bkz. yukarıdaki bilgiler;
Gebelik: Üretici potansiyel yararının riskten fazla olduğu durumlarda kullanılmasını önermektedir.
Emzirme süte zararlı olamayacak kadar az geçer
Yun etkiler: bkz. yukarıdaki bilgiler
Doz: Ağızdan (ancak emilimi azdır, bkz. yukarıdaki bilgiler), günde 4 kez 20 mg; ÇOCUKLARDA, 6-12 yaş, günde 3 kez 10 mg
İritabl kolon sendromunda, günde 3 kez 10 mg, gerekirse günde 4 kez 20 mg'a kadar çıkılır
Intramiisküler ya da yavaş intravenöz enjeksiyonla, akut spazmda ya da tanısal işlemlerdeki spazmda, 20 mg, gerekirse 30 dakika sonra yinelenir (endoskopide daha sık tekrarlanabilir), günde en fazla 100 mg; 2-18 yaş arasındaki ÇOCUKLARDA
Buscopan (Zentiva)
Draje, her draje 10 mg hyosin N-butilbromür İçerir, 20 draje/kutu
Ampul, 20 mg hyosin N-butilbromür/ml,
1 ml x 6 ampul/kutu
Molit (Adeka)
Ampul. 20 mg hyosin N-butilbromür /ml,
1 ml x 6 ampul/kutu
Spazmol (Deva)
Mnıpul, 20 mg hyosin N-butilbromür /ml,
1 mlx3 ampul/kutu
Draje, 10 mg hyosin N-butilbromür , 20 draje/kutu
Ampul, 20 mg hyosin N-butilbromür
OKSİFENSİKLİMİN
Endikasyonlar: düz kas spazmı olan gastrointcsti-nal bozuklukların semptomatik tedavisi
Dikkatli olunması gereken durumlar; Kontrendikasyonlar; Yan etkiler: bkz. yukarıdaki bilgiler
Doz: Ağızdan, günde 2-3 kez 5 mg
Spazmo-Valibrin (Mulda)
Kapsül, 2 mg diazepam, 5 mg okstfensikltmin hidroklorür; 50 kapsül/kutu
PİPENZOLAT BROMÜR
Endikasyonlar: düz kas spazmı olan gastrointestinal bozuklukların semptomatik tedavisi
Dikkatli olunması gereken durumlar; Kontrendikasyonlar; Yan etkiler: bkz. yukarıdaki bilgiler
Doz: Bkz. preparatlar
Piptalin (Deva)
Pediyatrik damla, 4 mg pipenzolat bromür/ ml (30 damla); 15 ml/şişe
Doz: Erişkinlerde 3-4x40 damla (5 mg). Çocuklarda, 2 hafta-4 ay arasında 3-4x48 damla (0.5-1 mg), 4 ay-1 yaş arasında
3-4x12 damla (1.5 mg), 1-3 yaş arasında
3-4x16 damla (2 mg). 3-7 yaş arasında
3-4x20 damla (2.5 mg), 7-12 yaş arasında
3-4x32 damla (4 mg)
DİSİKLOVERİN HİDROKLORÜR (Disiklomin Hidroklorur)
Endikasyonlar: düz kas spazmı olan gastrointestin bozukluklarında semptomatik tedavi
Dikkatli olunması gereken durumlar: bkz. yukarıdaki bilgiler
Kontrendikasyonlar: bkz yukarıdaki bilgiler; 6 aylıktan küçük bebekler
Gebelik: zararlı etkisi bilinmemektedir; üretici sadece kesin gereklilik olduğu durumlarda kullanılmasını önermektedir.
Emzirmeden kaçınılmalıdır süte geçer; bebekte apne bildırilmıştir etkiler: bkz. yukarıdaki bilgiler
Doz: Ağızdan. günde 3 kez 10-20 mg
Çocuklarda6-24 aylık gündeen fazla 1-4 kez 5-10 mg. beslenmeden 15 dakika önce. 2-12 yaş günde 3 kez 10 mg
Türkiye'de halen preparatı pazarlanmamıştır
PROPANTELİN BROMUR
Endikasyonlar: diüzkas spazmı olan gastrointestınal bozukluklada semptomatik tedavi; sık idrar yapma; gustatuvar terleme.
Dikkatli olunması gereken durumlar: bkz. yukarıdaki bilgiler
Kontrendiendikasyonlar: bkz. yukarıdaki bilgiler
Karaciğer bozukluğu üretici dikkatli olunmasını önermektedir
Böbrek bozukluğu üretici dikkatli olunmasım önermektedir
Gebelik üretici dikkatli olunmasını önermektedir,bilgi yoktur
Emzirme laktasyonu azaltabilir
Yan etkiler: bkz. yukarıdaki bilgiler
Doz: ERİŞKİN ve 12 yaşının üzerindeki ÇOCUKLARDA ağızdan, günde 3 kez yemeklerden en az I saat önce 15 mg ve gece 30 mg, günde en fazla 120 mg;
Türkiye'de halen preparatı pazarlanmamıştır.
Diğer antispazmodikler
Barsaktaki düz kasları doğrudan gevşettiğine inanılan alverin, mebeverin ve nane yağı iritabl kolon sendromu ve diveriikül hastalığında ağrıyı giderebilir. Ciddi ters etkileri yoktur, ancak, bütün antispazmodikler gibi, paralitik ileusta kullanılmamalıdır. Nane yağı bazen retrosternal yanmaya neden olabilir.
Endikusyonları: düz kas spazmı olan gastrointestinal bozukluklarda yardımcı tedavi olarak; dismenore
Kontrendikasyonlar: paralitik İleus
Gebelik dikkatli kullanılmalıdır
Emzirme üretici firma kaçınılmasını önermektedir sınırlı bilgi vardır
Yan etkiler: bulantı, baş ağrısı, kaşıntı, döküntü, sersemlik; hepatit de bildirilmiştir.
Doz: ERİŞKİN ve 12 yaşın üzerindeki çocuklardagünde 1 3 kez 60mg-120mg
Kapsül, 60 mg alverin sitrat, 300 mg simetikon; 20 ve 40 kapsül
Doz: Yemeklerden önce 2-3x1 kapsül
MEBEVERİN HİDROKLORÜR
Endikasyonlar: düz kas spazmı olan gastrointestinal bozukluklarda yardımcı tedavi olarak
Dikkatli olunması gereken durumlar: akut porifiri kullanılmamalıdır
Kontraendikasyonlar: paralitik ileus zararı bilinmektedir.; üretici firma dikkatli olunmasını önermektedir
Yan etkiler: alerjik reaksiyonlar (döküntü, ürtiker, anjiyoödem dahil) bildirilmiştir
Doz: Ağızdan. ERİŞKİNLERDE ve 10 yaşın üzerindeki ÇOCUKLARDA, günde 3 kez 1()()-150 mg, tercihen yemeklerden 20 dakika önce
Duspatalin (Solvay)
Draje, 100mg mebeverin, 50 draje/kutu
Retard kapsül, 200mg mebeverin, 30 kapsül/ kutu
NANE YAĞI
Endikasyonlar: abdominal kolik ve distansiyonun giderilmesi, özellikle iritabl kolon sendromunda
Dikkatli olunması gereken durumlar: mentole duyarlılık
Yan etkiler: retrosternal yanma, perianal iritasyon, ender olarak alerjik reaksiyonlar (döküntü, baş ağrısı, bradikardi, kaslarda tremor ve ataksi dahil) LOKAL İRİTASYON. Nane yağı ağzı ya da özofagusu tahriş edebileceğinden, kapsüller ağızda kırılmamalı ya da çiğnenmemelidir
Doz. Preparatlara bakınız
Colpermin (Adeka)
Enterik kapsül, 187 mg nane yağı; 30 kapsül/kutu
Doz: Yemeklerden önce 3xl-2 kapsül/gün, gerektiğinde 2-3 aya kadar, 15 yaşın altındaki ÇOCUKLARDA kullanılması tavsiye edilmez.
Motiliteyi artırıcı ilaçlar
Metoklopramid ve domperidon, midenin boşalmasını ve incebarsaktan geçişi uyaran (hızlandıran) ve özofagus sfinkterinin kasılma gücünü artıran dopamin antagonistleridir. Bu ilaçlar proton pompası inhibitörü ya da 112 resptör antagon,istine yanıt vermeyen fonksiyonel dispesisi olan bazı hastalarda kullanılır.
Tegaserod mide-barsak kanalında ve ayrıca kolonlar üzerinde prokinetik etki gösterir; peristaltizmi uyarır. Bu etkileri serolonin 5-HT4 reseptörler üzerindeki parsiyel agonist etkisi ile ilişkili bulunmuştur. Kadınlarda iritabl kolon sendromundû kabızlık ve karın ağrısının semptomatik tedavisi için sınırlı süre kullanılır. Erkeklerde etkililiği ve güvenliliği kanıtlanmamıştır.